HEADWAY - Επιληψία
Μεταξύ των νευρολογικών διαταραχών, η Επιληψία είναι η 4η πιο συχνή στην Ευρώπη, προκαλώντας €41,1 με €49,2 δισεκατομμύρια σε κοινωνικοοικονομικό βάρος ετήσια (~0.24%–0.28% του EU27+UK GDP. Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου συχνά υποτιμάται δεδομένης της πολυπλοκότητας της εκδήλωσης των συμπτωμάτων και των υποκείμενων αιτιών. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις αναφέρουν σχεδόν 400.000 νέες περιπτώσεις στην Ευρώπη κάθε χρόνο, για συνολικά 6 εκατομμύρια άτομα που ζουν με Επιληψία (6-8% του πληθυσμού).
Ο κοινωνικός αποκλεισμός και το στίγμα συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στο παγκόσμιο βάρος της Επιληψίας. Ακόμα, πολύ λίγες Ευρωπαϊκές χώρες έχουν εθνικά σχέδια για την διαχείριση αυτής της ασθένειας.
Στο πλαίσιο αυτό, η Angelini Pharma ενεργοποίησε την πρωτοβουλία «Headway – Ένας νέος Οδικός Χάρτης για την Υγεία του Εγκεφάλου: Στο Επίκεντρο η Επιληψία» σε συνεργασία με το TEHA Group.
Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στις 2 Ιουλίου 2025, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, παρουσιάστηκαν τα ανανεωμένα ευρήματα του “Headway – Ένας νέος Οδικός Χάρτης για την υγεία του Εγκεφάλου: Στο Επίκεντρο η Επιληψία – Η Υγεία του Εγκεφάλου σε Αβέβαιες Στιγμές: μια στρατηγική επένδυση για το μέλλον της Ευρώπης”.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η ποιότητα της φροντίδας για την επιληψία συχνά λείπει σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς έως και το 40% των ατόμων με επιληψία παραμένουν χωρίς θεραπεία (έως και 90% σε ορισμένες περιοχές). Το στίγμα και η περιθωριοποίηση, επιπλέον, συνεχίζουν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην απομόνωση και τον περιορισμό των ατόμων με επιληψία είτε στο σχολικό περιβάλλον, στην εργασία ή στην κοινωνία γενικότερα. Επιπλέον, τα εμπόδια για την έρευνα για την επιληψία περιλαμβάνουν έλλειψη συνεπών επιδημιολογικών δεδομένων, περίπλοκες ρυθμιστικές διαδικασίες, ανεπαρκή χρηματοδότηση και πολιτιστικό στίγμα.
Το τελευταίο έχει αναγνωριστεί από την έκθεση ως κριτικό ζήτημα των ανθρώπων που ζουν με αυτή την ασθένεια, το οποίο συμβάλει στην επιδείνωση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας. Το 2023, σε διακρατική έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 5 Ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο), 34% των ατόμων με επιληψία δήλωσαν ότι βιώνουν έντονο στίγμα (έναντι 13% του γενικού πληθυσμού), και 25% ανέφεραν ότι αισθάνονται ιδιαίτερα απομονωμένοι. Το στίγμα μπορεί να καθυστερήσει τους ασθενείς από το να αναζητήσουν κατάλληλη ιατρική φροντίδα, επηρεάζει την πρόσβαση στην φροντίδα και τη χρηματοδότηση της περίθαλψης και την διαθεσιμότητα των θεραπευτικών επιλογών.
Το ποσοστό απασχόλησης μεταξύ των ατόμων με επιληψία είναι σημαντικά χαμηλότερο (49–58%) από του γενικού πληθυσμού (77.5%). Επιπλέον, 37% των ατόμων με επιληψία από την παιδική ηλικία, δεν εισέρχονται ποτέ στην αγορά εργασίας. Πάνω από 5 άτομα με επιληψία απομονώνουν τον εαυτό τους από την κοινωνία, εξαιτίας του άγχους για πιθανές αρνητικές αντιδράσεις του κοινού σε περίπτωση κρίσης που μπορεί να προκαλέσει ατύχημα. Η πρόσβαση στη φροντίδα παραμένει άνιση μεταξύ των χωρών, επηρεαζόμενη από την γεωγραφία, το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο και το φύλο. Για παράδειγμα, ο αριθμός των νευρολόγων ανά 100.000 κατοίκους κυμαίνεται από 1,8 στην Ιρλανδία σε πάνω από 10 σε Ιταλία και Αυστρία.
Το συνολικό κόστος της επιληψίας ετήσια στην ΕΕ-27 και το Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμάται στην έκθεση ότι είναι ίσο με €41.1 – 49.2 δισεκατομμύρια, με τα έμμεσα κόστη (όπως η απώλεια της παραγωγικότητας και η επιβάρυνση των φροντιστών) να αντιστοιχούν σε σχεδόν 60% του συνόλου. Τα οικονομικά μοντέλα δείχνουν μια σημαντική επιστροφή στην επένδυση (ROI): η κάλυψη του θεραπευτικού κενού αποφέρει ROI of 1.9, η αντιμετώπιση ψυχιατρικών συννοσηροτήτων αποφέρει 1.5, και τα στοχευμένα προγράμματα πρόληψης (όπως στην περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου και περιγεννητικήε φροντίδας) αποφέρουν 1,7 ευρώ για κάθε 1 ευρώ επένδυσης.
Αυτό δείχνει ότι η ολιστική φροντίδα για την επιληψία όχι μόνο βελτιώνει την υγεία και την ευημερία των ασθενών, αλλά αποφέρει και ουσιαστικό όφελος στο σύστημα υγείας, την οικονομία και την κοινωνία συνολικά.
Για να βελτιωθεί πραγματικά η ποιότητα της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη, απαιτείται συντονισμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ με προτεραιότητα την υγεία του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης της επιληψίας, μέσα από στρατηγικές επενδύσες και, ενεργή συμμετοχή του κοινού, καλύτερου συντονισμού στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και εξέλιξη της ατζέντας IGAP στην Ευρώπη.
